YASiN MESCiDi Afyon

Nereden sonra cami nereye kadar mescit tartismasini bir kenara koyalim . Çünkü bu tasarimin ilk çizgileri ile birlikte konan bir isim bu.. Neden ........ Efendi camisi ya da baska bir sey degil ? Ibadet mekaninin anonim oldugunu , sahiplenilmesinin yanlisligini “Ibadetin Mekani” makalesinde anlatmaya çalisan müellifin , bir çesit
direnisi .. Ama isverenin anlayisla kabulü ile hayata geçecek. Afyon-Kütahya-Antalya kavsaginda ,Ikbal Tesislerinde. Büyük bir alisveris merkezinin yesil alaninda ve karayolu kavsagina nirengi noktasi olacak bir konumda .

Yukarida ve asagida görülen ilk tasarim Bursa için yapildi fakat altina yikama yaglama yapalim talebi üzerine ,proje tarafimdan geri çekildi .Bir süre sahipsiz kaldi..”Aynen yapma taahhüdü verecek kisilere bila bedel sunulur” teklifim Arkitekt dergisinde yayinlandi. Ve taahhüdü degil ama o güvenceyi veren isveren nihayet bulundu.. Dergiden mi ? Hayir !. Bir projenin tamamlayicisi olarak kendiliginden yerini buldu..

Fikir Bursa’dan Afyon’a tasinirken hiç degisime ugramadi mi ? Ugradi. Tüm proje % 20 büyütüldü. Bu fiziksel büyüme 60 kisilik mescidi 90 kisilik hale getirdi. Üzerinde düsünmeye devam ettigim bati duvari ; yelpazelenip açildi , üçgen bir cam duvar, ve büyümüs bir iç havuz ile sonlandi.. Bu kütlesel büyümenin insan ölçegine daha uydugunu düsünmeye basladim.. Bilgisayarla kolayca ulasilan bu sihirli degisim mimari da efsunlamis miydi ? Mescidin büyümeye gerçekten ihtiyaci var miydi ? Bu sorularin cevaplarinin beni astigini hissediyorum..

Iste büyümüs hali..Bazi ölçüler korunarak yükseldi ve genisledi..Dogru yaptik gibi geliyor ..

Büyüse de küçülse de degismeyen ortak payda iste bu siyah-beyaz silüet.. Bir ibadet mekaninin göge yükselen mistik dinamizmi , yere basan dünyali tavri.. Belki de ondan razi oldum büyütmeye , özündeki degismeyeni gördügüm zaman !..

Çatidan , tepeden görünüs ..Dönel formu ,dönerek yükselen helezonu , yelpazelenerek açilan bati duvarini , çati suyunun toplanip çörtenden disari alinarak tekrar dogaya kavusmasini görebiliyoruz. Dogu yani saran , su deposunu örten yesil tepeyi ve mihrabin yari seffaf serasini, minare görevini üstlenmis dogu duvarinin merdivenlerini seçebiliyoruz..

Plan . Yani , tasarimin tüm sifresi .. “Dönerek yükselmek” tüm dinlerin kökeninde var olan adeta “temel içgüdü”.. Döngünün baslangicinda hanimlar var. Kapidan girer girmez sagda bir de geçit var onlar için.. Gönül ister ki baska bölücü eleman olmasin..Ama o gün gelene kadar , helezonun baslangiç noktasindan sagdaki duvara dogru bir alçak kafesin varligi göze alindi..

Bati duvari kademe kademe açilirken yerdeki yükselti de genisliyor ve havuzun üstüne dogru konsol basamaklarla minber oluveriyor.. Yerdeki mavilik ;iç havuz. Bir de minik fiskiyesi var minberin sol kösesinde.. Duvardaki mavilik ; çini ..Duvari içten ve distan sariyor , iki taraftan da algilaniyor.. Alçak ve egimli su deposuna yaslanan dogu duvarinin iç yüzünde bir oturma yeri ve devaminda üç edet aptest alma taburesi var mermerden. Asil aptest alma ve wc ihtiyaci ,ilk taburenin hizasindan baslayip asagi inen merdivenlerle ulasilan bodrum katinda..

Ana giriste solda iki basamak , sagda az egimli bir rampa var. Ikisinin arasinda bir alçak çiçeklik.. Rampanin ortasinda da ; dönerek yön veren bir demir korkuluk..

Kusun gözü ile bakinca , galiba okunuyor tüm tasarim endiseleri..Çati ahsap olacak. Üstü kursun kaplama, alttan tüm mertekler görünecek. Duvarlar beton olmaya beton da , çiplak mi degil mi ? henüz kesin degil.. Imalat kosullari belirliyecek biraz da..	DOGU GÖRÜNÜSÜ Su deposunun, tasarima dahil olup yan bahçeye dönüsümü ve duvari destekleyisi. Dis merdivenin teknik görev merdivenine dönüsümü , fakat estetik sorumlulugunu hatirlamasi ..
BATI GÖRÜNÜSÜ Duvarin ,yuvarlaktan baslayip gittikçe uzayan pencereleri , mihrabin disa vurumu , çörtenin tasarimdaki önemi ve minarelesen duvarin alip basini yükselisi..	ARKA GÖRÜNÜS Açilan bati duvarinin cam duvarda sonuçlanisi. Aslinda kendini anlatmasi gereken görünüslere alt yazi eklemenin sorgulamasi ve bitirmenin dayanilmaz hafifligi ..
Büyütmeden önce , mescidin etrafinda hizli bir tur..Kütlesel hareketi , tasarim bütünlügünü yakalamak amaci ile bir çalisma.. Harekete ve konuma bagli olarak görüntünü sürekli degisimi ve kavranabilir , ayirt edilebilir özelliklerin yakalanma gayreti..
Bir doku denemesi.. Duvarlar koyu olursa !..
Ve içerdeyiz .. Görülmeyen tavan ahsabi hariç ,bitmis hali gibi.. Günesli bir günde çekilen sanal fotograf..
Ayni gün hanimlarin gözü ile mescidin içi..Çinilerin mimar eli deymis deseni ve rengi ,beton perdede görsel iliskiyi saglayan delikler ve iç aydinlatmanin duvardan çözümü.. Benim söyleyeceklerim bitti . Susuyorum !. Dilerim izleyenler konussun !..