YASiN MESCiDi Afyon
Nereden
sonra cami nereye kadar mescit tartismasini bir kenara koyalim .
Çünkü bu tasarimin ilk çizgileri ile birlikte konan bir isim bu..
Neden ........ Efendi camisi ya da baska bir sey degil ? Ibadet
mekaninin anonim oldugunu , sahiplenilmesinin yanlisligini “Ibadetin
Mekani” makalesinde anlatmaya çalisan müellifin , bir çesit
direnisi .. Ama isverenin anlayisla kabulü ile hayata geçecek. Afyon-Kütahya-Antalya
kavsaginda ,Ikbal Tesislerinde. Büyük bir alisveris merkezinin yesil
alaninda ve karayolu kavsagina nirengi noktasi olacak bir konumda
.
 |
Yukarida
ve asagida görülen ilk tasarim Bursa için yapildi fakat altina
yikama yaglama yapalim talebi üzerine ,proje tarafimdan geri
çekildi .Bir süre sahipsiz kaldi..”Aynen yapma taahhüdü verecek
kisilere bila bedel sunulur” teklifim Arkitekt dergisinde
yayinlandi. Ve taahhüdü degil ama o güvenceyi veren isveren
nihayet bulundu.. Dergiden mi ? Hayir !. Bir projenin tamamlayicisi
olarak kendiliginden yerini buldu.. |
 |
Fikir Bursa’dan
Afyon’a tasinirken hiç degisime ugramadi mi ? Ugradi. Tüm proje
% 20 büyütüldü. Bu fiziksel büyüme 60 kisilik mescidi 90 kisilik
hale getirdi. Üzerinde düsünmeye devam ettigim bati duvari ; yelpazelenip
açildi , üçgen bir cam duvar, ve büyümüs bir iç havuz ile sonlandi..
Bu kütlesel büyümenin insan ölçegine daha uydugunu düsünmeye basladim..
Bilgisayarla kolayca ulasilan bu sihirli degisim mimari da efsunlamis
miydi ? Mescidin büyümeye gerçekten ihtiyaci var miydi ? Bu sorularin
cevaplarinin beni astigini hissediyorum..
 |
Iste
büyümüs hali..Bazi ölçüler korunarak yükseldi ve genisledi..Dogru
yaptik gibi geliyor ..
|
 |
Büyüse
de küçülse de degismeyen ortak payda iste bu siyah-beyaz silüet..
Bir ibadet mekaninin göge yükselen mistik dinamizmi , yere
basan dünyali tavri..
Belki de ondan razi oldum büyütmeye , özündeki degismeyeni
gördügüm zaman !..
|
 |
Çatidan
, tepeden görünüs ..Dönel formu ,dönerek yükselen helezonu
, yelpazelenerek açilan bati duvarini , çati suyunun toplanip
çörtenden disari alinarak tekrar dogaya kavusmasini görebiliyoruz.
Dogu yani saran , su deposunu örten yesil tepeyi ve mihrabin
yari seffaf serasini, minare görevini üstlenmis dogu duvarinin
merdivenlerini seçebiliyoruz..
|
Plan . Yani , tasarimin tüm sifresi .. “Dönerek yükselmek” tüm dinlerin
kökeninde var olan adeta “temel içgüdü”.. Döngünün baslangicinda
hanimlar var. Kapidan girer girmez sagda bir de geçit var onlar
için.. Gönül ister ki baska bölücü eleman olmasin..Ama o gün gelene
kadar , helezonun baslangiç noktasindan sagdaki duvara dogru bir
alçak kafesin varligi göze alindi..
Bati duvari
kademe kademe açilirken yerdeki yükselti de genisliyor ve havuzun
üstüne dogru konsol basamaklarla minber oluveriyor.. Yerdeki mavilik
;iç havuz. Bir de minik fiskiyesi var minberin sol kösesinde.. Duvardaki
mavilik ; çini ..Duvari içten ve distan sariyor , iki taraftan da
algilaniyor.. Alçak ve egimli su deposuna yaslanan dogu duvarinin
iç yüzünde bir oturma yeri ve devaminda üç edet aptest alma taburesi
var mermerden. Asil aptest alma ve wc ihtiyaci ,ilk taburenin hizasindan
baslayip asagi inen merdivenlerle ulasilan bodrum katinda..
Ana giriste
solda iki basamak , sagda az egimli bir rampa var. Ikisinin arasinda
bir alçak çiçeklik.. Rampanin ortasinda da ; dönerek yön veren bir
demir korkuluk..
 |

|
Kusun
gözü ile bakinca , galiba okunuyor tüm tasarim endiseleri..Çati
ahsap olacak. Üstü kursun kaplama, alttan tüm mertekler görünecek.
Duvarlar beton olmaya beton da , çiplak mi degil mi ? henüz
kesin degil.. Imalat kosullari belirliyecek biraz da.. |
DOGU
GÖRÜNÜSÜ
Su deposunun, tasarima dahil olup yan bahçeye dönüsümü ve
duvari destekleyisi. Dis merdivenin teknik görev merdivenine
dönüsümü , fakat estetik sorumlulugunu hatirlamasi ..
|
 |
 |
BATI GÖRÜNÜSÜ
Duvarin ,yuvarlaktan baslayip gittikçe uzayan pencereleri ,
mihrabin disa vurumu , çörtenin tasarimdaki önemi ve minarelesen
duvarin alip basini yükselisi..
|
ARKA
GÖRÜNÜS
Açilan bati duvarinin cam duvarda sonuçlanisi.
Aslinda kendini anlatmasi gereken görünüslere alt yazi eklemenin
sorgulamasi ve bitirmenin dayanilmaz hafifligi .. |
 |
Büyütmeden
önce , mescidin etrafinda hizli bir tur..Kütlesel hareketi
, tasarim bütünlügünü yakalamak amaci ile bir çalisma.. Harekete
ve konuma bagli olarak görüntünü sürekli degisimi ve
kavranabilir , ayirt edilebilir özelliklerin yakalanma gayreti..
|
 |
Bir
doku denemesi.. Duvarlar koyu olursa !.. |
 |
Ve
içerdeyiz .. Görülmeyen tavan ahsabi hariç ,bitmis hali gibi..
Günesli bir günde çekilen sanal fotograf.. |
 |
Ayni
gün hanimlarin gözü ile mescidin içi..Çinilerin mimar eli deymis
deseni ve rengi ,beton perdede görsel iliskiyi saglayan delikler
ve iç aydinlatmanin duvardan çözümü.. Benim
söyleyeceklerim bitti . Susuyorum !. Dilerim izleyenler konussun
!..
|
|