Özgeçmiş
PROJELER

 

 

 

Anasayfa    

BURSA’DA BiR BENZiNCi CAMiSi

1996 da biten bu küçük caminin “kubbesiz” olmasi marifet olmamakla birlikte ,bu konuda isvereni ikna mücadelesinin bir marifet olarak kabul edilmesi beni mutlu edecektir .. “Günaha girecegimizi söylüyorlar .. Kubbesiz cami olmazmis !” çirpinislari arasinda verilen savas ve bittikten sonra en fanatik kesimden bile gelen mutluluk mesajlari ile tartismanin bir daha açilmamak üzere kapanisi , en degerli hatiramdir ..


Yanindaki mevcut lokantaya , bütünlügü saglamak amaci ile ahsap bir müdahalede bulunduk .Sonradan kendi baslarina yaptiklari müdahale sürdü gittI.. Bugünlerde ; isikli tabelalar , sari-kirmizi isik zincirleri, tam köseye dikilmis “otopark” levhasi ve biraz ilerideki oto yikama makinesi ile zenginlestigi sanilan çevre , kontrolsuz gelismekte ..Ben nerede miyim ? Her gün önünden geçmekte , ulu orta söylenmekte ama israrla bu eylemin disinda tutulmaktayim ..
Gece görünümünü yukaridaki ölçülerde planlamaya çalistim. Disarida artik yanmayan bazi lambalar, içeride floresan’dan alinan destek isiklar isin tadini kaçirdi kaçirmasina ama , “benim camim !” demekten hala hoslaniyorum..

Bir gece detayi.. Kursun ve arduvaz kiremit kapli organik çati , baskalari tarafindan “göge yükselen kalemler” olarak yorumlanan kolonlari ile mimarinin bir özeti gibi..
Plan semasi yukaridaki gibi ,karemsi. Son cemaat yeri ve hanimlar bölümü alçak bir çiçek duvari ile ayrilmis.Tasiyici olmayan duvarlar mekani çevreliyor. Betonarme kolonlar yapinin disinda ve asimetrik dizilmis. Ahsap çati 12.5 m açikligi rahatça geçiyor ve asimetriklikten yararlanip ,organik bir üst kabuk olusturuyor ..Minare ;sembolik görevini üstlenmek üzere geriye çekilmis ve kabuklari iyice soyulmus..

Bu planin altinda bir de bodrum kati var.Arka cepheden hemzemin. Orada söförler için mermer bir hamam , wc ve aptest alma mahalleri ile cuma günleri tasan cemaat için kullanilan namaz salonu var. O salon hamamin dinlenme mekani olarak planlandi ama kismet degilmis .. Isveren mermerci oldugundan , kafasina göre yaptirdigi mihrap,minber ve dis korkuluklar disinda mermeri tarif ettigim gibi ve sakinmadan kullandi ..

Izleyenler tarafindan balik kilçigina da benzetilen minare , sembolize ,dönel formdaki külahin altinda saklanmayip “vurgulanan” serefe isiklari ve hoparlörleri kontrol amaci disinda bir görev tasimiyor..O yüzden çiplakligini da vurgulamak istedim. Betonarme kolondan konsol çikan “U” demirlere oturtulmus masif mermer basamaklar ve çöp demirden korkuluk.. Bence minare !..

Tasarim asamasinda , kuzey cephesi .. Fark edeceginiz gibi her sey insa edildigi gibi fakat çatinin organik hareketi var sayilmamis .. Mimarin insaata bire bir müdahalesinin niye gerekli oldugu daha iyi anlasiliyor. Tüm açiklayici detay ve perspektiflere ragmen çati ustasina hayli karisik gelen imalat sirasinda, “simdi suradan suraya , sonra da buradan buraya kadar çakacaksin kaplama tahtasini sayin ustam !” diyerek , kah çatinin, kah minarenin tepesinde gözlem yapar ,talimat verirken, organik olusumun ipuçlarini yakaladim. Hiç de zor degildi aslinda ama tasarlarken görememistim ..
Tasarim asamasinda , kuzey cephesi .. Fark edeceginiz gibi her sey insa edildigi gibi fakat çatinin organik hareketi var sayilmamis .. Mimarin insaata bire bir müdahalesinin niye gerekli oldugu daha iyi anlasiliyor. Tüm açiklayici detay ve perspektiflere ragmen çati ustasina hayli karisik gelen imalat sirasinda, “simdi suradan suraya , sonra da buradan buraya kadar çakacaksin kaplama tahtasini sayin ustam !” diyerek , kah çatinin, kah minarenin tepesinde gözlem yapar ,talimat verirken, organik olusumun ipuçlarini yakaladim. Hiç de zor degildi aslinda ama tasarlarken görememistim ..
Üç tip ahsap kiris kullandim. Ama onlari asagidaki gibi ; bir eksen etrafinda döndürerek , birbirinin tersi konumda kullanarak organik çatinin alt yapisini elde ettim.
Ettim de ne oldu ? Yerinde yapilan müdahale ve ustalarin sabri ile , yukarida gördügünüz plastik olusum ortaya çikti.. Bu görünüs camiye ne katti ? Bir ibadet mekani bu tip plastik kaygilari tasimali mi ? En dogru cevabi sizler ,caminin müdavimleri ile birlikte vereceksiniz ..
Iste iç mekan . Kapidan girer girmez basimizi tavana çevirince gördügümüz gök yüzü dilimleri ve ahsap tavan.. Distaki heykelimsi tavir içe , egimi birbirine uymayan bir sürü ahsap yüzey ile yansiyor sanki !..
Basimizi biraz öne egince karsimiza ; mihrap, minber, disari ile görsel iliskiye açik köse pencereler ve belki de ilk defa cami içinde kullanilan canli çiçekler çikiyor .. Kubbe direncinin bir numara küçügünü çiçeklerde yasadim. Günah olmadigina ikna ettikten sonra , bakim sorununu halletmek için , altta haznesi olan ve suyu bitince basit bir samandira ile bizi haberdar eden betopan saksilari Antalya’da yaptirdik. Cemaat mutlu , çiçekler yerini sevdi ..Bir kabuk daha kirildi ..
 
 Iç mekandan son fotograf , yandan bir bakis..Son cemaat yeri görülüyor. Diger tarafi da kadinlar kösesi. Iç aydinligin yogunlugu hissediliyor. Homojen dagilim becerilmis gibi..

Bütün bunlardan amacim neydi ? “Yahu sunu bir de içerden göreyim” dedirten bir tasarim elde etmek .. Klasik kaliplari ve alisilmis formlari asmaya çalismak. Revizyona ugramis degil “yeni” olan bir seyler tasarlamak !..

Peki ne için ? Kendimi rahatlatmak için mi ? Hayir !. Dile düsen deyisle : “Kendim için bir sey istiyorsam namerdim !”. Ibadetin Mekani artik sorgulansin , çagdas yasantiya ve aydin düsünceye yeni açilimlar getirsin , sevimli ve güncel olsun diye .. Yasamin bir uzantisi gibi zorlamasiz ve kolayca yerini alsin diye ! ..

Sürçü lisan etmek kullarin harcidir. Mimarlarin haydi haydi.. Elimizin sürçtügü tasarim ve imalat hatalari ile birlikte bizleri “geri besleme” dedikleri usulde bilgilendirin. Gerçek gelisme ve mimarlik adina “yeni” olmayi ancak o zaman yakalayabiliriz.

Haydi ! Benden baslayarak ve ayni keskinlikte tüm örnekler üzerinde devam etmek üzere kalemlerinizi kusanin ve düsündüklerinizi söyleyin ..


 

 

 

Bursa'da Bir Benzinci Camisi
Yer: Bursa
Tarih: 20.01.2000
   

     
     
     
     
     
     
     
     
     

 

 

 

   
   

PROJELER
  YASiN MESCiDi Afyon
  BiR BENZiNCi CAMiSi Bursa
  KUZiNE LOKANTASI Bursa
  EKO YAMAÇ EVi Sanal
  METiN IZGARA EVi"Bir Ahşap Lokanta"