METiN IZGARA EVi

BİR AHŞAP LOKANTA

Adapazari Pamukova’da, Istanbul-Eskisehir-Antalya yolu üzerinde bir mola yeri var. Adi; “Metin Dinlenme Tesisleri”. Sakarya Otoban çikisindan sonra 25’inci kilometrede.. Günde ortalama 100-150 otobüsün mola verdigi üç katli betonarme bir yapi.. Karayollarimizin ölçülerine göre “dev” tesisin sadece otobüslere hizmet veriyor olmasi isvereni rahatsiz etmis. Biraz betonarme binanin üç katli hantalliginin, biraz da müsterinin ikinci kata bile çikmaktaki isteksiz davranisinin etkisi ile ciddi bir revizyonun vakti geldi diye düsünmüs isveren. BANYO-MUTFAK Mart sayisindan hatirlayacaginiz “Nami-diger Kuzine Restaurant” in vesile oldugu bir tanisma sonucu birlikte çalismaya basladik..

Ana binaya henüz müdahale edemedik ama, bittiginde “nereye kayboldu o eski tesis ?” dedirtecek bir degisim yasanacaga benziyor. Mimarin asli görevlerinden birinin “hokus-pokus”çuluk oldugunu bilmem daha önce söylemis miydim ?.. Ünlü bir söz vardir “Doktorlar hatalarini gömerler, mimarlar üstüne sarmasik dikerler”.. Yani “aslen var ama, artik gözükmüyor” mantiginin, hatayi kurtaracagini düsünür bazilari.. Fakat buradaki müdahale daha kapsamli olacaga benziyor. Binanin önemli bölümlerinden yikarak vazgeçmek ve tüm lokanta agirligini zemin kata indirmek niyetindeyiz. Bu arada ahsaba iyice agirlik vererek betonun soguklugundan kurtulmak da önemli beklentimiz. Yani, sadece sarmasiga güvenmiyor isveren..

Baktik ki bu is biraz uzun vadeli. Arazi de masallah bayagi genis. Simdilik, otomobil müsterisine yönelik bagimsiz bir lokanta yapmak fikri akla geldi.. Böylece, ayak aliskanligi yaratilmaya baslanacakti.. Ileride yapacagimiz müdahalenin de bu yapi tarzina akraba olmasini öngörerek ise bir ucundan baslandi ve ortaya resimlerini izlediginiz “Metin Grill House” çikti..

Kuzine’deki takintimi hatirlayanlar, içlerinden “bu da ikinci tuhaf isim, bakalim simdi ne yumurtlayacak ?” demektedirler.. Dogrusu bu isim de benim için sürpriz oldu. Ama sevgili isverenim Cemal CANBULAT; “abi ismi ne olsun ?” diye bana defalarca sormustu. Isim babaligi da hos bir mimari görevdir fakat bu kez fena halde iskaladim. Yani kabahat simdi tamamen bende.. Bu arada ok yaydan çikmis vaziyette, çünkü yol boyu koca tabelalarda “GRILL HOUSE” deklare edilmis durumda artik.. Bu ismin altina ekleyecegimiz; “et lokantasi” ya da “izgara evi” gibi, yurdum lisanindan açiklama ile durumu kurtarmaya çalisacagiz..

Isin ilginç yönü, davetkar olur niyetine düsünülen bu sosyetik ismin, tersine, müsteriyi uzaklastirdigini hemen fark etmis durumda isveren. Çünkü tesisin biraz lüks görünümü, yabanci bir isimle desteklenince, “buradan kim bilir kaç paraya çikarim ?” endisesi insanlari ürkütmekte. Halbuki yüksek kaliteye ragmen fiyatlar son derece makul. Bunu anlatabilmek için kocaman, isikli bir mönü vitrini hazirlayip otopark tarafina koymayi düsünüyoruz..

Bu arada sunu da sorgulamak gerek. Lüks görünüm nasil bir seydir ?.. Benim kanaatim sudur: Özenli bir planlama ile dogru malzemeleri bir araya getirdiginizde ortaya derhal lüks bir imaj çikiveriyor. Çünkü bizler, göze hos gelen, uyumlu bir görüntünün ancak çok para harcanarak ortaya çikacagina kosullanmisiz bir kere.. Düsünce ürünü olmakla para harcanmis olmanin ayni sonucu dogurmayacagini henüz ögrenemedik. Galiba bu bir toplumsal egitim sorunu !..

Yine ahsap, yine ahsap.. Aksine teknik bir zorlama ile karsilasmadigim sürece ahsabi yogun bir sekilde kullanmaya devam edecegim anlasiliyor. Malzemenin sagladigi özgür tasarim olanaklari, dogal olusunun getirdigi sicaklik, insana yabanci olmayan görünüm beni daima çekiyor.. Gördügünüz gibi çati kirislerinin farkli kotlarda bitirilmesi ile organik bir çati yüzeyi elde etmek son derece kolay oldu. Kuzine’den beri birbirimizi daha iyi anlamaya basladigimiz sevgili Nazim Usta bu isi çok kolay becerir oldu. Onun ve mühendislik hesabini ustalikla yapan Nihat Saglam’in verdigi cesaret ile ana binada daha da özgür mimari oyunlara yelken açacaga benzeriz..

Yine 20 cm çapli ahsap telefon direkleri tasiyicilarimiz oldu. Telefon diregi dedigime bakmayin, sadece görünümü bu ismi çagristiriyor. Siparis üzerine tornali direkleri 6 m boya kadar rahatlikla temin edebiliyorsunuz. Çelik temel ankraji ve kiris baglantilari ile mükemmel kolon islevi görüyorlar. 5x15 lerden olusan ahsap kirislerimiz de 12 metreye kadar 90 cm yükseklikleri ile çatimizi rahatlikla tasiyorlar. Ahsaplar birbirlerine çelik levhalardan geçen blonlarla baglaniyorlar. Yerde hazirlanip direklerin üzerlerine kaldirildiklarinda çatinin iskeleti bitmis oluyor. Tasiyici 5x15 ler üzerine kaplanan lambriler asagidan görünüyor. Üstüne, isi izolasyonu amaci ile 5 cm yüksek yogunluklu sytropor ve Amerikan kiremiti yani “shingle” kaplaniyor, böylece çati bitiyor..

Ön cephedeki duvarlarin dograma haricindeki yüzeyleri çift tarafli OSB ile kaplandi ve beyaz boyandi. Arka duvarlar ile mutfak ve wc bölmelerinde ise çiplak harman tuglasi kullanildi. Dededen kalan bu insa tarzini bilen ustalarin artik kalmamasi yüzünden, dogru dürüst duvar ördürmekte hayli güçlük çektik. Günümüzde, ileri teknoloji ürünü bir yapim tarzinda degil de en basit yigma duvar örgüsünde zorlanmak ne tuhaf degil mi ?.. Aslinda bu, köklerinden koparilan bir ülkenin olagan sorunlarindan sadece biri.. Tugla duvarlari çesitli kotlarda kesen hatillarin çiplak beton kalmasi konusunda ne kadar israr ettiysem de, açilistan sonra geldigimde onlari ahsap ile kaplanmis buluverdim.. Mimari anlayisimda “mis gibi sanki” nin her türlüsünden israrla kaçarken, “ahsapmis gibi beton lento” görüntüsü suratima bir tokat gibi indi.. Gerçek olanin gerçek kültür ürünü oldugu, bozuk tugla duvarin ve kötü yüzeyli beton lentonun, örnegin görgüsüz bir Italyan seramiginden ya da “gizleme amaçli” en pahali ahsap kaplamadan daima daha dogru ve güzel oldugunu bir gün anlayacagiz elbet.. Kurtardigimiz, yani kalan saglarin çoklugunun yaninda çok küçük kalan bu ayrintiyi hos görmek zorunda oldugumu düsünüyorum..

Çevre tanzimini yapan, o güzelim çaglayani ve dogal akisindaki dere ile havuzlari tasarlayan basarili Peyzaj Mimari Burcu Yavuz Kasif’e sükranlarimi sunuyorum. Bir mimarlik ürünü ancak çevresi ile tamamlanir ve bu genç kardesimizin mimara verdigi destek takdire deger ölçüde.. Insaat sirasinda varligi ile bana güç veren, isveren kardeslerin en küçügü mimar Emin’e ve genel olarak sevgi ve güven ile tasarima özgürlük taniyan CANBULAT kardeslerin tümüne saygilarimi sunuyorum..

Ahsap sevgisinin ürünü bir mimari yapiti daha tanitmaya çalistim sizlere. Bu arada, proje sonucu olusan bilgisayar görüntülerinden birkaç örnegi de eklemeyi unutmadim. Bundan amaç, tasarim ile üretim arasindaki paralelligin hiç de zor olmadigini bir kez daha belgelemek...

Evet, gördügünüz gibi proje ve insaat bitti.. Ilk ve mutlak sahibini göz ardi edersek projeyi yaparken patron bendim. Insaati yaparken CANBULAT’lar. Artik bitti ve bu yapinin tek sahibi var ; onu kullananlar yani sizler..

Sizler ahsabi benimsedikçe, talep yarattikça, onunla yasamaktan huzur duydukça nice ahsap lokantalar ve benzer yapilar cesaret bulacak, atamizdan miras alip dedemizle birlikte unuttugumuz bu muhtesem kültür, yeniden filizlenecek ve sevdiginiz örnekler çogalacaktir..